Gerlach Velthoven (@gerlach) wil wel wat veranderen aan het hoger onderwijs: “Je moet het omdraaien, stuur die studenten eerst naar een bedrijf, zodat ze weten wat ze met hun studie kunnen als ze in de collegebanken zitten.” Velthoven geeft zowel les aan ‘normale’ studenten als deeltijdstudenten, die meestal al een baan hebben. Ik sprak hem over de verschillen tussen deze groepen en zijn ideeën over het hoger onderwijs in het algemeen.
Weten wat je er mee moet
Als Velthoven lesgeeft aan deeltijdstudenten, merkt hij dat zij veel beter weten waarom ze studeren. “Omdat ze werkervaring hebben weten ze precies wat ze uit hun opleiding willen halen. Ze passen het geleerde direct toe en kunnen daardoor sneller leren. Bij de 4e jaars studenten die ik lesgeef is dit anders. Zij studeren omdat ze een diploma willen hebben, ‘want dat hebben ze nodig op de arbeidsmarkt’. Dat is geen intrinsieke motivatie.”
De focus op het diploma heeft verschillende oorzaken. Een gedeelte van de studenten heeft de aandacht nog niet op zijn carrière gericht. Als zij maar ‘een papiertje halen’ zal het uiteindelijk wel goedkomen. Een ander gedeelte is juist wél gericht op het beroepsleven. Zij hebben al een baan of eigen bedrijf en willen een diploma als ‘verzekering’. Volgens Velthoven moet voor beide groepen de samenhang tussen praktijk en HBO vergroot worden.
Het ‘Hotelschool’ model
“De Hotelschool is een goed voorbeeld van integratie tussen theorie en praktijk. In het eerste jaar moeten studenten schoonmaakwerk doen in het interne restaurant. In hun tweede jaar gaan de studenten eerstejaars aansturen. Zo is er elk jaar zowel praktijk als theorie.” Velthoven zou dit concept graag doortreken naar de Hogeschool Utrecht. “Laat ze de copyshop runnen of de marketing voor een evenement verzorgen.” Ook bedrijven moeten opdrachten kunnen uitzetten. Deze ‘echte’ opdrachten stimuleren de studenten vaak tot meer input in hun studie. “De studenten moeten in ieder geval eerder kennis maken met de arbeidspraktijk.”
Uitval
Binnen het HBO is een hoge uitval, tot wel 45 % in het eerste jaar. “Veel jongeren maken (te) snel een beroepskeuze. Je ziet de motivatie vaak afnemen als ze merken dat de studie niet biedt wat de studenten verwachten. Ze zitten er dan alleen nog maar om dat papiertje te halen. ” Volgens Velthoven zouden deze jongeren beter eerst aan het werk kunnen gaan. “Kom maar terug als je 23 bent en ga dan parttime studeren naast je baan. Je zult veel efficiënter leren en waarschijnlijk in één keer de juiste studie kiezen.” Het is wel belangrijk dat het bedrijfsleven dan ook jongeren zónder diploma een kans geeft.
De waarde van een diploma
De waarde van een diploma wordt niet door iedereen hetzelfde gezien. Velthoven: “Bedrijven stellen dat ze afgestudeerde starters ‘alles nog moeten leren’, terwijl studenten denken dat het wel goed komt ‘als ze maar een diploma hebben’. Studenten moeten beseffen dat ze zélf bepalen wat ze leren.”
In het kort
Velthoven wil vooral een betere koppeling tussen theorie en praktijk. Zijn speerpunten:
- Volgorde theorie en praktijk omdraaien: Zorg dat de student aan het begin van zijn studie weet wat hij er later mee kan.
- Praktijk tijdens de studie: Help studenten aan een relevante bijbaan, zodat ze het geleerde meteen kunnen toepassen.
- Strengere selectie: Studenten die ‘maar wat kiezen’ stimuleren om eerst werkervaring op te doen.
